
Ziva cosmos: mabhuku akanakisa ezvemuchadenga
Astronomy ndiyo sainzi yechisikigo inodzidza mitumbi yechadenga: nyeredzi, mapuraneti, satelliti, asteroids, comets uye meteoroids, interstellar matter, nebulae, rima, nyeredzi, uye zvimwe zvinhu. Astronomy inoongororawo zviitiko zvine hukama kune yega yega miviri yambotaurwa, pamwe ne supernovae uye cosmic kumashure kwemwaranzi.
Saizvozvo, sainzi iyi inodzidza quasars, pulsars nemakomba matema. Astronomy inosanganisawo ongororo yekwakabva, kushanduka-shanduka uye magumo ekupedzisira epasirese kuburikidza necosmology., nzvimbo ine chekuita nefizikisi kuburikidza neastrophysics. Kana uchida kudzidza zvakawanda, tinokukumbira kuti uverenge mabhuku edu akasarudzwa epamusorosoro ati ambonyorwa ezvemuchadenga.
Mabhuku akanakisa ezvemuchadenga
Astrophysics yevanhu vari kukurumidza (2017), naNeil deGrasse Tyson
Kana iwe uchida nyeredzi uye uchida kuziva zvose pamusoro padzo uye nezvimwe zvose zvepasi rose, asi usina ruzivo munyaya yacho, bhuku rino nderenyu. Iri ndiro zita rine maonero anowanikwa anoita kuti zvive nyore kuti vaverengi vanzwisise.. Mubhuku iri, nyanzvi yezvemuchadenga ine mukurumbira Neil deGrasse Tyson inopa sumo inonakidza yezvakavanzika zvepasirese, yakanakira avo vapfupi nenguva asi vachiri kuda kuziva.
Kuburikidza nezvitsauko zvipfupi uye zvinokurumidza, Tyson anogadzirisa pfungwa dzakaoma senge Big Bang, yakasviba nyaya, rima simba, maburi matema uye quantum physics ine mutauro wakajeka, unosetsa uye wakadzama wemunhu. Astrophysics yevanhu vari kukurumidza Inotikoka kuti titarise denga nekushamisika uye kuti tinzwisise nzvimbo yedu mu cosmos, pasina kudiwa kweruzivo rwekare, asi nevimbiso yekumutsa pfungwa yesainzi muverengi wega wega.
Quotes naNeil deGrasse Tyson
-
«Dambudziko, iro risingawanzowanikidzwa kusvika pakutanga kwehupenyu, nderekuti paunotsvaga zvinhu zvakaita serudo, zvinoreva, uye kurudziro, zvinoreva kuti zvakavanzwa kuseri kwemuti kana pasi pedombo. Vanhu vakanyanya kubudirira vanoziva kuti muhupenyu vanogadzira rudo rwavo, vanovaka zvavanoreva, uye vanogadzira vavariro yavo. Kana ndirini, ndinosundwa nouzivi huviri hukuru: kuziva zvakawanda pamusoro penyika nhasi kupfuura nezuro uye kuderedza kutambura kwavamwe. Ungashamisika kuti zvinokusvitsa kupi.
-
"Hapana chinonyadzisa mukusaziva. Dambudziko rinovapo apo kufunga kusina musoro uye maitiro anoperekedza anozadza nzvimbo inosiiwa nekusaziva.
Tarisa denga neziso rakashama kana nebhainokura (2022), naJean Lacroix naPierre Bourge
Husiku hwega hwega, denga rinopa chitarisiko chisingaperi kune avo vanoziva kwekutarisa nekushivirira. Zvisinei, Zvingakwanisika sei kuwana nzira yekuitenderedza kana munhu asina zvinhu zvine simba izvo nyanzvi vanazvo?Tingaziva sei nyeredzi nemapoka enyeredzi uye tozvisiyanisa kubva kumapuraneti nemasatelliti? Tingaita sei zvese izvi kumba?
Gwaro iri rinopa mhinduro kumibvunzo yese iri muchikamu chapfuura, richipa zano rinodiwa kuti utange kutarisa denga pasina kudiwa kwemidziyo inodhura. Pamusoro pe, Mirayiridzo yakananga pamusoro pekushandiswa kwemabinoculars inopiwa, ndandanda yemakero anobatsira emubatanidzwa mukuru wezvenyeredzi, mepu, mapikicha, uye madhayagiramu.
Mashoko akanyorwa naPierre Bourge
-
«Ndinongoda kubvunza kuti nei vatsoropodzi vakawanda, vanyori vakawanda, vazivi vakawanda kwazvo vachiwana kugutsikana kwakadaro mukutaura kuti ruzivo rwebasa remifananidzo haritauriki, kuti runopukunyuka netsanangudzo nzwisiso yose ine mufungo; chikonzero nei vachida kwazvo kubvuma pasina kurwa kukundwa kwezivo; uye kudiwa kwake kusingadzoreki kwekuderedza kunzwisisa kune musoro kunobva kupi, kutsamwa uku kwekusimbisa kusadzikiswa kwebasa reunyanzvi kana, kushandisa izwi rakakodzera, kudarika kwaro.
-
"Muchiitiko chekufungidzira chete (mungano yevanhu, somuenzaniso), iyo inoderedza pfungwa yehutano hwemagariro evanhu, nyika yevanhu inotora chimiro chezvose zvinogoneka zvakaenzana kune chero nyaya inogona kuitika."
Dzidza zvemuchadenga ne100 zvinoshanda maekisesaizi (2013), naJordi Lopesino
Vhoriyamu iyi ndeye chero munhu anoda kuona denga rehusiku, kungave neziso rakashama kana neteresikopu, asi haazive pekutangira. Kuburikidza nemapeji ayo zvinogoneka kudzidza kutsvaga mapuraneti, tsvaga Nyeredzi yekuMaodzanyemba, nzira yekunongedza nekutarisa teresikopu uye rudzi rweteresikopu yekusarudza zvinoenderana nezvinodiwa neamateur wega wega.
Munyori anoratidzawo nzira yekudzidza nhanho nenhanho, kutanga nekutanga. uye zvichizoenderera mberi nekuvakwa kwenzvimbo yekuongorora nyeredzi. Iwe unogona kutaura kuti zvose zviri mubhuku rino inzira yekudzidza yemunyori pachake, uyo ari nyanzvi yekuongorora nyeredzi uye anonyora zvinyorwa pamusoro pedenga. Muchokwadi, ane chekutarisa padenga remba yake uye parizvino anoshanda neiyo Diki Planet Center (MPC).
Mashoko aJordi Lopesino pamusoro pebhuku
-
"Zvikamu makumi mapfumbamwe kubva muzana zvemifananidzo inoratidzira bhuku inotorwa nevasina ruzivo vanozvipira kutora mapikicha eJupiter, Saturn, nebulae, uye kune kunyange vanoongorora nyeredzi vanotora Milky Ways. Ibhuku rinokuratidzawo nhanho nhanho kuti ungagadzira sei mifananidzo yakafanana nenzira inodhura zvikuru. (Bvunzurudzo paAstroterrat YouTube channel).
-
"... mabhuku esayenzi uye mabhuku ekuongorora nyeredzi ane vateereri vavo, uye chikamu chavo chiri kuchinja kuverenga kwedhijitari [...] takabudisawo shanduro yedhijitari, kuitira kuti irege kuva dambudziko kwatiri." (Bvunzurudzo paAstroterrat YouTube chiteshi).
Kufamba Pakati Penyeredzi: Nhungamiro kune Nyeredzi, Manyeredzi, uye Ngano Dzavo (2022), naMilton D. Heifetz naW. Tirion
Tarisa mudenga, gomera, zorora uye gadzirira kutanga rwendo urwu chadenga. Vanhu vagara vachirota vachidzungaira pakati penyeredzi nekutsvaga zvese zvakavigwa mudenga, uye bhuku iri rine chinangwa chekuburitsa zvimwe zvakavanzika zvaro. Vhoriyamu, inoratidzika kunge ine mwero, ishizha rinokosha mumuti wekuongorora nyeredzi, sezvo ichichengetedza kufarira kwevaverengi vasina ruzivo.
Zvinogona kuita sekunge zvakaringana kuti masayendisiti anzwisise pfungwa dzesainzi, asi kunze uko, kumwe kunhu, kune mwana arikushuvira kuwana chinhu chikuru chinotevera chinozotitorera makore gumi mune ramangwana. Mukurova kukuru, zita raMilton D. Heifetz naW. Tirion rinodaro chaizvo: tungamira uye dzidzisa mune zvakasikwa sainzi kusimudzira ruzivo rwakapusa, kuitira kuti vaverengi vafambire mberi mudzidziso dzakaoma zvikuru.
Nhanganyaya kune astronomy (1987), naJean Lacroix
Sezvinoratidzwa nezita raro, iri ibasa rokusuma rinozarura mikova yechisiko chapose pose kuvaverengi vasina kumborovedzwa musayenzi. Nemaitiro akajeka uye edidactic, Jean Lacroix anotungamira muverengi kuburikidza nezvakakosha zvekuongorora nyeredzi: kubva pakufamba kwePasi nezvisikwa zvemudenga, kusvika pakuona denga neziso rakashama kana nezviridzwa zvakakosha zvinogona kugadzirwa kumba.
Iri bhuku rinopa tsananguro dzinosvikika pamusoro pesolar system, nyeredzi, makwara enzou, uye anonyanya kukodzera zviitiko zvedenga, zvichiperekedzwa nemifananidzo uye zano rinoshanda. Ichi chinhu chakakwana kune avo vanoda kutanga kuongorora kwavo cosmos. ine nheyo yakasimba uye inonzwisisika. Iri bhuku rinoramba riri rekare rekare mukuparadzira kwezvenyeredzi.
Nhungamiro inoshanda yeamateur astronomer (2007), naJean Lacroix, Nicolas Dupont-Bloch naPierre Bourge
Iri bhuku rakakosha rakanyorerwa kune avo vanhu vese vanonzwa kuda kwechokwadi kwedenga nezvese zvinoitika ipapo.. Vhoriyamu yacho inokoka vaya vachangotanga kudzidza nezvenyeredzi nevaya vakadzidzira sevacherechedzi. Chinyorwa chacho chine tarisiro yakajeka kwazvo inoshanduka apo vaverengi vanonyura mazviri.
Chinyorwa Inopa mukana wekutsvaga zvakavanzika zve cosmos uye makiyi ekunzwisisa kuti inoshanda sei., uyewo nzira yekusarudza nekushandisa zviridzwa zvakadai semabhainokura nemateresikopu zvakakodzera. Saizvozvo, vanyori vanoratidza marongero ekuona uye mafoto ekuona zvikamu. Mumapeji ayo ese, unogona kuverenga zano rehunyanzvi, mepu dzenyeredzi, matekiniki ekutarisa, uye zviwanikwa zvinobatsira kuita zvakanyanya usiku hwedenga.